Iz Sudana je jučer stigla vijest da se u toj afričkoj državi dešava obračun dva generala i da su pobunjenici preuzeli kontrolu nad nekim važnim objektima u zemlji, uključujući aerodrom u glavnom gradu Kartumu.
Prema izvještajima agencija, u prvom danu sukoba život je izgubilo najmanje 25 osoba, a na stotine je ranjenih, prenijele su agencije.
Šta je pozadina tog sukoba i ko su glavni akteri?
Od puča u oktobru 2021. godine Sudanom upravlja vijeće generala, a u središtu spora su dva čovjeka koji dolaze iz vojnih struktura. Ovo je samo jedan u nizu sporova nastalih nakon svrgavanja dugogodišnjeg predsjednika Omara al-Bashira 2019. godine.
Sudanci su krenuli u masovne proteste protiv al-Bashira, a vojska da bi spriječila daljnje krvoproliće i izvela uklanjanje nepopularnog predsjednika organizovala je državni udar.
Građani nisu odustali i tražili su ulogu u tranziciji ka demokratskom poretku. Tada je uspostavljena zajednička vojno-civilna vlada, ali je ona pala u drugom državnom udaru u oktobru 2021. godine. Izbacivanjem civila iz vlasti sva moć je ostala u vojsci, stvarajući klicu jučerašnjeg sukoba.
General Abdel Fattah al-Burhan je šef oružanih snaga Sudana i zapravo predsjednik zemlje temeljem toga da zemljom upravljaju generali.
Na drugoj strani je njegov zamjenik general Mohamed Hamdan Dagalo, poznatiji kao Hemedti, koji je i vođa skupine koja je izvela pobunu – Snage za brzu podršku (RSF), nastale iz milicije zloglasnih Džandžavida koje svijet pamti iz pokolja u Darfuru. RSF je zvanično oformljen 2013. godine.
Dva generala imali su brojna neslaganja u proteklom periodu, poput toga kako napraviti tranziciju ka civilnoj vlasti u Sudanu. Međutim, vjerovatno glavna tačka spora dva generala jeste nastojanje lidera RSF-a, koji ima oko sto hiljada vojnika, da te paravojne snage postanu dio regularne armije, što al-Burhanova frakcija ne želi.
RSF kao organizovana vojna sila učestvovao je u ratovima u Jemenu i Libiji, a imaju i kontrolu nad nekim sudanskim rudnicima zlata. Smatra da se u svojim redovima imaju dio dobro obučenih vojnih snaga.
Obarač za jučerašnji okršaj povučen je činjenicom da je se RSF rasporedio širom zemlje, što se vojsci nije svidjelo.
Nakon jučerašnjih borbi nema naznaka da će one stati u narednim danima, ali ni ta opcija nije isključena budući da zaraćenim stranama upravljaju dva generala koji se odlično poznaju.
